Smart Makers Academy Noord wil maakindustrie (nog) slimmer maken

EDIH NN introduceerde onlangs de Smart Makers Academy Noord. Het initiatief biedt bedrijven uit de maakindustrie een mooie kans om met korte, laagdrempelige trainingen concrete stappen te zetten naar een digitale toekomst. ‘De trajecten zijn nadrukkelijk toegesneden op de praktijk.’

Onbemande en zelfsturende systemen, robots, sensoren, datatechnologie en de razendsnelle opkomst van artificiële intelligentie (AI). Ja, de impact van nieuwe technologie op de industrie is enorm. Niet in het minst op de maakindustrie. Maar naast kansen, bedreigt het ook het bestaansrecht van bedrijven die niet tijdig aanhaken. Beter gezegd: verdere digitalisering is in de industrie geen keuze meer, maar een noodzaak om ook in de toekomst overeind te blijven.

‘Het is natuurlijk geweldig dat je tegenwoordig een hele fabriek kunt automatiseren’, zegt Wilbert van den Eijnde, Associate Lector Sustainabl Manufacturing bij NHL Stenden en specialist Skills & Training bij EDIH NN, een Europees project voor Noord-Nederland dat bedrijven helpt om versneld te digitaliseren. ‘Maar ik zie ook dat we nog flinke stappen moeten maken. Want de maakindustrie is dan al wel heel slim, alleen worden in Europa, en dus ook in Noord-Nederland, de kansen in het mkb nog onvoldoende benut. Vandaar dat we de Smart Makers Academy Noord hebben ontwikkeld. Afgelopen 22 oktober werd het tijdens het Future Ready Event gelanceerd.’

De Smart Makers Academy Noord is een initiatief van EDIH NN en wordt mede mogelijk gemaakt door FME, Hanzehogeschool Groningen, NHL Stenden, Rijksuniversiteit Groningen, Cyber Security Noord, Koninklijke Metaalunie en NXTGEN Hightech. Het is gebaseerd op een landelijk concept en bestaat uit vijf korte, krachtige en flexibele leertrajecten om bedrijven op het juiste spoor te zetten richting een digitale toekomst. Of het nu gaat om het ontdekken van nieuwe businessmodellen, het toepassen van AI of het verhogen van de digitale veiligheid van het bedrijf, elk traject leidt tot een concreet (actie)plan dat is afgestemd op actuele leerbehoeften, ambities en uitdagingen van individuele bedrijven.

‘De Smart Makers Academy is in meerdere opzichten gewoon heel laagdrempelig‘, onderstreept Marike Peterzon, docent, projectleider en senior onderzoeker bij de Hanzehogeschool Groningen en binnen EDIH NN actief als Digital Skills Officer. ‘Het zijn geen theoretische trajecten, maar nadrukkelijk toegesneden op de praktijk. Het is ook geen langdurig programma. Zo duurt elk traject gemiddeld zo’n 28 uur. Bovendien zijn de leertrajecten, dankzij Europese subsidies, voor bedrijven geheel kosteloos. Binnen de voorwaarden van EDIH NN, uiteraard.’

Samen met Wilbert is Marike binnen EDIH NN verantwoordelijk voor de Smart Makers Academy Noord. Ook schreven ze vorig jaar het Masterplan Skills Smart Industry, een plan dat de industrie in Noord-Nederland moet helpen om mee te gaan met de snelle technologische ontwikkelingen in de sector. ‘Tijdens het onderzoek kwam heel duidelijk naar voren dat het ontbreken van skills een groot obstakel is om de gewenste stappen te maken’, vertelt Wilbert. ‘De technologie is bij bedrijven meestal wel aanwezig, maar hoe ze die nu in hun dagelijkse praktijk zo goed mogelijk kunnen en moeten inzetten is vaak nog onbekend terrein. Niet zelden leiden kennislacunes tot onzekerheid. Naast het creëren van bewustwording is er bij de Smart Makers Academy Noord daarom volop aandacht voor het wegnemen van handelingsverlegenheid.’

Natuurlijk, de zogeheten koplopers in de markt weten de weg naar bijvoorbeeld kennisinstellingen en subsidies doorgaans wel te vinden. Voor een groot aantal relatief kleine mkb-bedrijven blijkt het, door uiteenlopende omstandigheden, echter minder eenvoudig om de gewenste programma’s te ontdekken en nieuwe technologie te adopteren. Terwijl ze ongetwijfeld allemaal weten hoe belangrijk digitalisering is voor hun toekomstbestendigheid. ‘Juist voor deze bedrijven is Smart Makers Academy Noord een mooie opstap om praktische digitale vaardigheden straks effectief te kunnen inzetten in hun bedrijf’, stelt Marike.

De leertrajecten zijn georganiseerd op basis van een ‘metrolijnen’-concept. Er zijn meerdere metrolijnen, die je kunt zien als flexibele leerroutes, elk met een eigen thema en meerdere ‘stations’. Elk ‘station’ staat voor een module waarin specifieke skills rondom het betreffende thema worden behandeld. Het mooie is: deelnemers kunnen eenvoudig ‘in- en uitstappen’. Iedereen kan dus zijn eigen route kiezen en zelf bepalen welke vaardigheden ze willen ontwikkelen. De Smart Academy Noord telt op dit moment vijf metrolijnen. Er is een centrale lijn waarin deelnemers aan de slag gaan met het ontwikkelen van hun eigen digitaliseringsstrategie. En eenmaal op weg kunnen ze eenvoudig overstappen naar een lijn waar ze de kansen van nieuwe businessmodellen voor hun bedrijf ontdekken, naar een lijn die hen stapsgewijs begeleidt bij de voorbereidingen voor het toepassen van AI of naar één van de twee lijnen rond het thema cybersecurity.

Een meer dan waardevol startpunt vormen de scans, waaronder de Cybersecurity scan en de AI scan. Ze zijn bedoeld om de deelnemers het uitgangsniveau en de leerbehoefte te helpen ontdekken. ‘Je weet dus meteen waar je op dat moment staat, wat je nodig hebt en waar kansen liggen’, licht Marike toe. ‘In de basis is het voor bedrijven dus een gratis nulmeting. Daarnaast weet je aan het eind van een traject niet alleen waar je zwakheden zitten, maar ook hoe je die moet aanpakken.’

Nee, de Smart Makers Academy Noord is geenszins een onderwijsfeestje, betoogt Wilbert. ‘Integendeel, we halen de expertise juist ook uit het veld. Simpelweg omdat de invulling van een thema, een metrolijn, zo optimaal mogelijk moet aansluiten op vragen uit de maakindustrie. Ook werken we samen met ondernemers en andere experts om na ieder leertraject de volgende stap te bepalen, zoals een vervolgtraining of de implementatie van nieuwe technologie. Ik merk dat nog steeds het beeld bestaat dat opleiden alleen plaatsvindt in de schoolbanken. Terwijl in onze visie het echte leren gebeurt in de bedrijven zelf. Daarom willen we de competenties van deelnemers valideren in de vorm van een certificaat. We zijn net begonnen, maar ik ben ervan overtuigd dat de Smart Makers Academy Noord flink kan bijdragen aan de ontwikkelkracht van de regionale maakindustrie.’

Benieuwd wat de EDIH NN Smart Makers Academy Noord voor jou kant betekenen en wat voor leertrajecten ze aanbieden?